Yİ-ÜFE Zamların Fitilini Ateşleyecek
3 Temmuz Perşembe günü açıklanacak olan haziran ayı enflasyon verileri, yalnızca memur ve emekli maaşlarını değil, birçok temel kalemi de doğrudan etkileyecek. Bu kapsamda akaryakıt, tütün ve alkollü içeceklerde ciddi fiyat artışları bekleniyor.
Zamların temel nedeni ise Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi’ndeki (Yİ-ÜFE) değişim olacak. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), Yİ-ÜFE’ye endeksli olarak 6 ayda bir otomatik güncelleniyor. Cumhurbaşkanlığı’ndan aksi yönde bir karar çıkmazsa, bu artışlar pompa ve raf fiyatlarına doğrudan yansıyacak.
Ocak-Mayıs döneminde Yİ-ÜFE yüzde 12,92 olarak gerçekleşmişti. Haziran ayı için ise yüzde 1 ila 2 aralığında artış öngörülüyor. Yüzde 1,5’lik bir artışla birlikte toplam 6 aylık artışın yüzde 14,61’e ulaşması bekleniyor.
Akaryakıta Yeni Zam Kapıda
Yüzde 14,61’lik artışın gerçekleşmesi durumunda:
- Benzin litre fiyatına yaklaşık 2,10 TL,
- Motorine 1,97 TL,
- LPG’ye ise 1,61 TL zam gelmesi bekleniyor.
Bu artışlar doğrudan pompa fiyatlarına yansıyacak.
Sigara Paketine 10 TL’ye Varan Zam
Mevcut durumda bir sigara paketinden 20 dal üzerinden her dal için 1,8313 TL asgari maktu vergi alınıyor. Bu vergi, zamla birlikte 2,0988 TL’ye çıkacak. Ayrıca, 10,50 TL olan maktu vergi tutarı da 12,03 TL’ye yükselecek.
Bu vergi artışlarının ardından sigara fiyatlarının 8 ila 10 TL arasında zamlanması öngörülüyor.
Alkole 200 TL'ye Varan Vergi Artışı
Alkollü içeceklerde de ÖTV oranı ciddi biçimde yükselecek. Örneğin:
- 1 litre rakının mevcut ÖTV’si olan 1365,72 TL, yüzde 14,61'lik artışla birlikte 1565 TL’ye ulaşacak.
- Bu artışla birlikte bir şişe rakının sadece ÖTV tutarı 704 TL olacak.
Maaş ve Sosyal Yardımlara Zam Geliyor
Temmuz ayında yapılacak memur maaş artışı, aynı zamanda birçok sosyal yardım kalemini de artıracak. Toplu sözleşmeye göre memurlara yüzde 5 zam yapılacak ve bu orana 6 aylık enflasyon farkı eklenecek. Toplam artışın yüzde 15,84 ila 16,5 arasında olması bekleniyor.
Bu artışla birlikte:
- En düşük memur maaşı: 50.652 TL
- En düşük memur emeklisi maaşı: 22.725 TL
seviyelerine yükselecek.
65 Yaş Aylığı, Engelli Maaşı ve Evde Bakım Desteği Artacak
Memur maaş katsayısındaki artışla birlikte birçok sosyal yardım da yeniden belirlenecek. Yeni ödemeler şu şekilde olacak:
- 65 yaş aylığı: 4.664 TL → 5.403 TL
- Evde bakım desteği: 10.125 TL → 11.729 TL
Engelli aylığı:
- Yüzde 40-69 engelli bireyler için: 3.723 TL → 4.313 TL
- Yüzde 70 ve üzeri engelliler için: 5.585 TL → 6.469 TL
Kronik hastalık desteği (Tüberküloz, SSPE) ödemesi de 11.729 TL’ye çıkacak.
Kıdem Tazminatı ve Bedelli Askerlik Ücreti de Artacak
Memur maaş katsayısındaki değişim, kıdem tazminatı tavanını ve bedelli askerlik ücretini de etkileyecek:
- Kıdem tazminatı tavanı: 46.655 TL → 54.000 TL üzeri
- Bedelli askerlik ücreti: 182.000 TL → 281.506 TL
SED Ödemelerinde Yeni Tutarlar
Sosyal ve Ekonomik Destek (SED) ödemelerinde de önemli artışlar yaşanacak. Yeni ödeme tutarları şöyle olacak:
- Okul öncesi çocuk: 4.809 TL → 5.571 TL
- İlköğretim öğrencisi: 7.214 TL → 8.357 TL
- Ortaöğretim öğrencisi: 7.695 TL → 8.914 TL
- Yükseköğrenim öğrencisi: 8.657 TL → 10.028 TL
