14 MART NEDEN TIP BAYRAMI?

ZÜLEYHA ABDÜLBAKİOĞLU KÖŞE YAZISI

Abone Ol

1774 İstanbul doğumlu Mustafa Behçet Efendi neredeyse aile mesleği sayılabilecek hekimliğe merak salarak bu alanda kendini yetiştirir ve henüz 21 yaşındayken hekimbaşı olarak saraya girer. Ancak ülkede çağa uygun tıp eğitimi veren bir mektep olmadığını düşünmektedir ve Padişah III. Selim’den böyle bir okul için müsaade ister; ama alamaz.

Aradan yıllar geçer ve tahtta II. Mahmut vardır. Yeniçeri Ocağı’nı kaldırarak 1826’da Asakir-i Mansure-i Muhammediyye adlı yeni bir ordu kurmuştur II. Mahmut ve Mustafa Behçet bunun tıp mektebi talebini yinelemek için iyi bir fırsat olduğunu düşünür. Zira orduya hekim ve cerrah yetiştirilmesi gerekmektedir. Talebine onay almakta başarılı olur, 1827’de Tıbhane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire adlı iki bölümü bulunan tıp okulu Şehzadebaşı’nda yeniçerilerden boşalan Tulumbacıbaşı Konağı’nda açılır. İşte bu ilk modern tıp fakültesinin açıldığı gün takvim yaprakları 14 Mart’ı gösteriyordur…

Bundan tam 92 yıl sonrası, yıl 1919, tarih yine 14 Mart… İstanbul işgal altında. Tıbbiye 3. sınıf öğrencisi Hikmet Boran önderliğinde bir grup Tıbbiyeli okulun iki kulesi arasına büyük bir Türk Bayrağı asarak işgal kuvvetlerini protesto eder ve tutuklanır. Fena kızdırdıkları işgalcilere karşı savunmalarını şöyle yaparlar: “Biz 14 Mart’ı kutluyorduk! Zira bu tarih Osmanlı’da ilk modern tıp eğitiminin başladığı tarih, biz Tıbbiyeliler bunu her yıl kutlarız!”

Öyle değildiyse bile öyle oldu… Ondan sonraki her 14 Mart ülkemizde tıp bayramı olarak kutlandı. Modern tıbbın ve idealist hekimlerin giderek artan başarıları, sonsuza dek özgürce dalgalanacak asil Türk bayrağıyla…

Bugün, ilk modern tıp fakültemizin kuruluşundan 196, ilk tıp bayramı kutlamamızdan ise 104 yıl geçmiş. Eski tıbbın son, çağdaş tıbbın ilk temsilcilerinden Hekimbaşı Mustafa Behçet Efendi kolerayla uğraşırken günümüz hekimleri pandemi, deprem, şiddet ve birçok sorunla boğuşuyor. Ama vazgeçmiyor, yılmıyor, gitmiyor.

İşte bu ruh o ruh… Bu ülkenin “Mektebi” de “Tıbbiye”lisi de “Şahane”.

14 Mart Tıp Bayramı kutlu olsun!