Mahkûmlara erken tahliye imkânı sağlayan yeni bir düzenleme, Meclis gündemine taşınıyor. 11'inci Yargı Paketi’ne eklenmesi planlanan maddeyle birlikte, COVID-19 döneminde açık cezaevlerinde kalan hükümlülerin denetimli serbestlikten yararlanma koşulları genişletiliyor. Yeni düzenleme, cezası henüz kesinleşmeyen binlerce mahkûma da tahliye yolunu açabilir.
31 TEMMUZ 2023 TARİHİ KRİTERİ DEĞİŞİYOR
COVID-19 salgını sırasında çıkarılan ve açık cezaevlerindeki mahkûmların cezalarının kalan kısmını denetimli serbestlik ile dışarıda tamamlamasını sağlayan yasa, yeni bir düzenlemeyle genişletiliyor. Mevcut uygulama yalnızca cezası 31 Temmuz 2023 tarihinden önce kesinleşmiş olanları kapsıyordu. Ancak yeni düzenlemeyle bu tarih, suçun işlenme tarihi olarak esas alınacak.
Bu değişiklikle birlikte, aynı suçu işlemiş ama yalnızca dava süresi uzun sürdüğü için yararlanamayan hükümlülerin mağduriyetinin giderilmesi hedefleniyor. Böylece cezaevinde kalan süreye göre eşitlik sağlanması amaçlanıyor.
KİMLER FAYDALANACAK, KİMLER HARİÇ KALACAK?
Düzenlemenin yasalaşması durumunda, 31 Temmuz 2023'ten önce suç işlemiş ve cezasının infazına 5 yıl ya da daha az süre kalmış mahkûmlar, kalan cezalarını denetimli serbestlikle cezaevi dışında geçirebilecek.
Ancak terör suçları ve örgütlü suçlar bu düzenlemenin dışında tutulacak. Bu da özellikle organize suç yapılarının bu haktan yararlanmasının önüne geçmeyi amaçlıyor. Adalet Bakanlığı kaynakları, kapsam dışı suçların net bir şekilde sınırlandırıldığını vurguluyor.
50 BİN KİŞİYİ BULABİLİR, SAYI ARTABİLİR
İlk etapta yaklaşık 50 bin hükümlünün düzenlemeden yararlanması bekleniyor. Ancak bu rakam nihai değil. Yargılamaları süren ve cezası henüz kesinleşmemiş binlerce kişinin ilerleyen süreçte tahliye hakkı doğabileceği için, sayı zaman içinde artabilir.
Adalet Bakanlığı yetkilileri, “Suç 31 Temmuz 2023’ten önce işlenmiş olabilir ama ceza yıllar sonra kesinleşebilir. Bu düzenleme, cezası ne zaman kesinleşirse kesinleşsin, tarihin suçun işlenme anı olmasına dayanıyor” diyor. Bu yaklaşım, ileride binlerce yeni hükümlünün de düzenlemeden yararlanabileceği anlamına geliyor.
“AF DEĞİL” DENİYOR AMA KAMUOYU BÖYLE GÖRMÜYOR
AK Parti ve Adalet Bakanlığı, düzenlemenin bir “af” olmadığını vurguluyor. Ancak kamuoyunda oluşan algı farklı. Binlerce kişinin cezaevlerinden çıkacak olması nedeniyle uygulama, birçok kesim tarafından “kısmi af” olarak değerlendiriliyor.
Nitekim, hükümete yakınlığıyla bilinen bazı medya organları bile haberi “50 bin mahkûma af piyangosu” başlığıyla duyurdu. Bu da yasa teklifine yönelik toplumsal algının resmi söylemin çok ötesinde olduğunu gösteriyor.
MHP VE ADALET BAKANLIĞI UZUN SÜREDİR TAKİPTE
MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız da uzun süredir bu düzenlemenin hayata geçirilmesi için çaba gösteriyor. Yıldız, cezası kesinleşmiş olanların daha önceki düzenlemelerden yararlandığını, yargılaması sürenlerin ise mağdur edildiğini belirterek, “Bu eksikliğin kesin olarak giderilmesi gerekiyor” demişti.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç da kamuoyundan yoğun talepler geldiğini belirtmiş ve eşitlik ilkesi çerçevesinde yeni bir düzenleme yapılabileceğini daha önce açıklamıştı. Tunç, “Aynı suçu işleyen ama sadece dava süresi uzun sürdüğü için kapsam dışında kalan çok sayıda kişi var. Bu adaletsizliği gidermek gerekir” ifadelerini kullanmıştı.
