Mimarlar Odası Kocaeli Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Alper Dülger, Kocaeli’nin önemli problemlerinden çöp konusuyla ilgili şehircilik açısından önemli değerlendirmeler yaptı. Dülger, “Meseleye doğru bir noktadan yaklaşmak gerekiyor. Bu bir problem. Ben de Ali Kahya’da ikamet ediyorum. Bu insanların halen daha 2023 yılında şehirde çöp kokusu duyuyor olmaları büyük bir sorun” ifadelerini kullandı.

SIFIR ATIK HALİNE GETİRMEMİZ LAZIM

“ Türkiye’nin ikinci yüzyılına girerken artık bu sorunu bertaraf etmemiz gerekiyordu. Ama bu meseleyi daha derin incelemek gerekiyor. Bizim sıfır atık ile ilgili Türkiye olarak bir planımız var. Sıfır atık haline getirmemiz lazım. Biz atıkları geri dönüşüm veya ayrıştırma yöntemiyle sıfıra indirmemiz lazım ya da sıfıra yakın hale getirmemiz gerekiyor.”

VAHŞİ DEPOLAMANIN KOKUSUNU ÇEKİYORUZ

Bugün Alikahya’da vahşi depolamanın yapıldığı dolayısıyla kontrolsüz depolama tesisinin kokusunu çekiyoruz. Bunun örnekleri Dünya’da nasıl? Kent merkezinde bile çöp tesisi var ama hiç kimse rahatsız değil. Ama nasıl? 90’lardan beri hatta daha da eskiye gidilebilir televizyonlarda izlediğiniz diziler dikkat ederseniz bazı ince detaylar var.

EVLERDE ÇÖP ÖĞÜTÜCÜ BULUNDURMALIYIZ

Mesela bunlardan bir tanesi evlerde çöp öğütücü vardır. Atık kaynağında ayrıştırılır. Biz bunu toplum olarak kültür edinmemiz lazım. Evsel atığı, plastik atığı, kağıtları tek bir çöp torbasına koyarak çöpe atarsak ve o çöpü de en son kamyona yükleyip bir depolama tesisine götürürsek orada biz ayrıştırmayı yapamayız.

GÜBRE ÜRETİMİNE KATKI SAĞLIYOR

Yöntemler var, bilim çok güzel şeyler söylüyor bize. Bilim bize diyor ki, evsel atıkları çay, peynir suyu, domates kabuğu gibi ürünlerin tamamı komposta denilen şeylerle solucanların tükettiği ve sonrasında da gübre oluşturduğu ki bu gübrede tarımsal faaliyette kullanılırsa normal bizim bugün kullandığımız o ilkel gübreleme yönetiminden çok daha iyi sonuç veren bir gübredir. Bunu sağlıyor bize birinci yöntem.

“KAYNAĞINDA AYRIŞTIRMAYI YAPABİLİRSEK

İkincisi plastikler geri dönüştürülebilir ürünler, kağıtlar geri dönüştürülebilir. Biz kaynağında ayrıştırmayı yapabilirsek eğer bu kokuları zaten görmeyeceğiz. Ama bunu toplum olarak kültür edinmemiz lazım ve binalarımızı da buna göre yapmamız lazım. O dizilerde gördüğümüz önemli olanlardan bir tanesi çöp öğütücü. İkincisi ise apartmanlarda yer alan çöp toplama bacaları. O bacalardan çöp toplanır orada da çöp ayrıştırma yapabilirsiniz. O bacaları görüyor musunuz? Belli apartmanlarda lüks kabul ettiğimiz sitelerde bir ihtimal görürsünüz. Yoksa yok.

YENİ BİNALARA ZORUNLU HALE GETİRELİM

Demek ki biz önce toplum olarak şunu istemeliyiz. Diyeceğiz ki biz çöp meselesine bir çözüm olarak bireysel olarak şu önlemi aldık ve kaynağında ayrıştırıyorum, atık ayrıştırmayı da nasıl toplamamız gerekiyorsa öyle toplayalım. Bende Mimarlar Odası olarak şunu diyorum. Sıfır atıkla ilgili çalışmalar var. Biz bunu bütün yeni binalara zorunlu hale getirelim. Çöp ayrıştırmayla ilgili çöp öğütücüyü zorunlu hale getirin. Nasıl bulaşık makinesini koyuyorsunuz değil mi? Her evde çöp öğütücü olsun diyelim. Yapalım bunu. Bunu yapmak zor değil ama bu işin sonunda yine kültür. Siz şimdi çöp öğütücü var diye plastik ürünleri de çöp öğütücüye atarsanız yine başka sorunlar ortaya çıkacak.

KANDIRA’YA TAŞIRSANIZ BAŞKA SORUNLAR YENİDEN DOĞACAK

Vahşi depolamayı Dilovası’na taşırsanız, Hereke’ye, Kandıra’ya taşırsanız bu sefer başka sorunlar orada yeniden çoğalacak. Fark etmiyor. Biz kültür olarak çöp meselesine biz kendi üzerimize düşen vazifeyi yerine getirmiş miyiz şeklinde bakmalıyız. Örnek veriyorum ben evden çıkan çöpümü apartmanda kapıcı alıyorsa kapıya koyuyorum. Sitede oturuyorsam, müstakil evde oturuyorsam konteynera atıyorum. Çözülmüyor ki sizce böyle çözülme imkânı var mı?

Muhabir: İlayda Çabuğ