Marmara Bölgesi’nin önemli balık ticaret merkezlerinden biri olan Kocaeli’de, bu sezon balık mezatlarının nabzı hamsiyle attı. Ereğli ve Başiskele balık hallerinde 1 Eylül–15 Aralık dönemini kapsayan av sezonunun ilk 3,5 ayında satılan balıkların yaklaşık yarısını hamsi oluşturdu. Palamut ve çinekopta arzın sınırlı kalması, mezatlarda rekabeti daha çok hamsi ve istavrite yöneltti. Toplam işlem hacminde geçen yıla göre düşüş yaşansa da Kocaeli balık halleri, tür çeşitliliği ve düzenli ürün akışıyla bölgenin balık ihtiyacını karşılamayı sürdürdü. Mezatlardaki hareketlilik ise hem fiyatlara hem de balıkçıların tercihine doğrudan yansıdı.
Hamsi mezatların yıldızı oldu
Av sezonunun başlangıcından 15 Aralık’a kadar olan süreçte, Kocaeli’deki balık hallerine toplam 34 bin 262 ton balık girişi yapıldı. Bu miktarın 17 bin 252 tonunu hamsi oluşturdu. Yani mezatlarda satılan her iki balıktan biri hamsiydi. Özellikle Karadeniz’den gelen ürünlerin yoğunluğu, hamsinin tezgâhlardaki ağırlığını artırdı. Mezat salonlarında en hararetli pazarlıklar da çoğu zaman hamsi kasaları için yapıldı. Av miktarındaki dalgalanmalara bağlı olarak kasa fiyatları 800 liradan başlayıp 1750 liraya kadar yükseldi. Hamsi, hem esnafın hem de perakendecilerin en çok takip ettiği ürün olmayı bu sezon da sürdürdü.
Palamut ve çinekop talebi karşılayamadı
Sezonun dikkat çeken bir diğer başlığı ise palamut ve çinekopta yaşanan sınırlı arz oldu. Aynı dönemde sadece 69 ton palamut ve 8 ton çinekop satışı gerçekleşti. Bu düşük miktar, fiyatların hızla yukarı çıkmasına neden oldu. Palamut mezatlarda çifti 500 lira ile 1500 lira arasında alıcı bulurken, çinekop ise az sayıda tezgâha gelmesine rağmen yüksek fiyatlardan satıldı. Balıkçılar, palamutun genellikle iki-üç yılda bir bol çıktığını, bu sezon ise beklenen verimin oluşmadığını ifade ediyor. Bu durum, mezatlarda rekabetin daha çok hamsi ve istavrite kaymasına yol açtı.
İstavrit ve mezgit tezgâhları ayakta tuttu
Hamsinin ardından mezatların en hareketli ürünleri istavrit ve mezgit oldu. İstavritte 9 bin 40 tonluk satış hacmine ulaşılırken, mezgitte bu rakam 2 bin 334 ton olarak kayıtlara geçti. İstavrit kasaları 1000 lira ile 2 bin 500 lira arasında işlem gördü. Mezgitte ise kasa fiyatları 750 liradan başlayıp 2 bin 250 liraya kadar çıktı. Sardalye, tekir, turna ve kolyoz gibi türler de sezon boyunca tezgâhlardaki çeşitliliği korudu. Tür zenginliği, toplam miktardaki düşüşe rağmen balık hallerindeki canlılığın sürmesini sağladı.
“Fiyatları hava ve av verimi belirliyor”
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Haller Şube Müdürü Ayhan Acar, kentte biri Ereğli Balık Hali, diğeri Başiskele Balık Hali olmak üzere iki balık halinin hizmet verdiğini hatırlattı. Ereğli Balık Hali’nin sadece Kocaeli’ye değil, Ankara’dan Eskişehir’e kadar birçok ile balık tedarik eden önemli bir dağıtım noktası olduğunu vurgulayan Acar, mezat geleneğinin her sabah saat 05.00’te başladığını anlattı.
Acar, “Açık artırma ve eksiltme usulüyle yapılan mezatlarda fiyatlar, tamamen arz ve talep dengesine göre oluşuyor. Palamut bu sene az olduğu için geçen yıla göre toplam miktar biraz daha düşük kaldı,” dedi. Balık fiyatlarında hava koşulları, deniz şartları ve av sahasındaki verimin belirleyici olduğunu da sözlerine ekledi.
