Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve UlaşımPark’ın ev sahipliğinde gerçekleşen UITP Avrasya Konferansı'nda, "Kentsel Raylı Sistemlerde Planlama ve Yatırımlar" başlığıyla önemli değerlendirmelerde bulunuldu. Konferansta Kocaeli’nin tramvay projesine dikkat çeken Prof. Dr. Ela Babalık, ulaşım sistemlerinin kent kimliğini doğrudan etkilediğini vurguladı. Raylı sistem yatırımlarının mimari, çevresel ve toplumsal etkileriyle şehirlerin geleceğine yön verdiği ifade edildi.
Ulaşım Yatırımları Kentin Kimliğini Şekillendiriyor
Kocaeli Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen konferansın ilk gününde, raylı sistemlerin planlama aşamaları, çevresel etkileri ve kentle entegrasyonu tartışıldı. Panelin moderatörlüğünü Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Dr. Hayri Baraçlı üstlenirken; Altyapı Yatırımları Genel Müdürü Yalçın Eyigün, UITP Genel Sekreteri Mohamed Mezghanı ve Şehir Plancısı Prof. Dr. Ela Babalık da konuşmacılar arasında yer aldı.
Prof. Dr. Ela Babalık, konuşmasında tramvay sistemlerinin yalnızca ulaşımı kolaylaştırmakla kalmayıp aynı zamanda bir şehrin imgesine katkı sağladığını ifade etti. "Kocaeli’de tramvayın yüksek bir platformdan ilerlemesi, güçlü bir kent imgesi oluşturuyor. Bu, ulaşımın sadece teknik değil aynı zamanda estetik bir mesele olduğunu gösteriyor" dedi.
Raylı Sistem Planlamasında Entegrasyon ve Uyum Şart
Panelde şehir planlamasında raylı sistemlerin rolüne de geniş yer verildi. Prof. Dr. Babalık, raylı sistem hatlarının kent planlarına entegre edilmeden hayata geçirilmemesi gerektiğini belirtti. Kocaeli’de tramvayın; otogar, hastane ve kongre merkezi gibi kritik alanlara hizmet etmesini, başarılı bir entegrasyon örneği olarak gösterdi.
Yeni imar planlarında ulaşımın düşünülmesinin artık zorunluluk haline geldiğini vurgulayan Babalık, "Yeni bir alan planladığımızda oraya raylı sistemle ulaşabiliyor muyuz, bu soruyu sormamız gerekiyor. Ayrıca, plan değişikliklerinde trafik etki değerlendirmesi mutlaka yapılmalı" ifadelerini kullandı.
İklim Değişikliğine Uyumlu Ulaşım Sistemleri
İklim dostu ulaşım sistemlerinin önemine değinen Prof. Dr. Babalık, yeşil altyapı ve iklimlendirme çözümlerinin raylı sistem projelerine entegre edilmesi gerektiğini söyledi. Kocaeli tramvay araçlarının beyaz tavanlı olarak tasarlanmasının, sıcak hava direncini artıran bilinçli bir tercih olduğunu belirtti.
Ayrıca, gölgelikli duraklar, yeşil çatı uygulamaları ve ağaçlandırılmış yolların kent içi sıcaklıkları düşürme potansiyeline dikkat çeken Babalık, “Bu tür yapılar, ani ve şiddetli yağışlarda suyun taşkına dönüşmesini geciktirebiliyor” dedi.
Raylı Sistemler Geleceğin Ulaşım Modeli
Altyapı Yatırımları Genel Müdürü Yalçın Eyigün, şehirlerin nüfusuyla birlikte raylı sisteme olan ihtiyacın arttığını belirtti. Kocaeli gibi büyükşehirlerin fosil yakıtlı araçlardan elektrikli sistemlere geçişte öncü rol oynadığını vurguladı. “Yeşil mutabakata uygun şehirler, raylı sistem yatırımlarıyla mümkün. Artık şehirlerin planlamasında çevreci ulaşım sistemleri öncelikli hale geliyor” diye konuştu.
Eyigün ayrıca, yerel yönetimlerle iş birliğinin önemine değinerek, “Projeler daha planlama aşamasındayken büyükşehirlerle koordinasyona başlıyoruz. Bu yollarda birlikte yürümek zorundayız” dedi.
Toplu Taşımada Yönetim ve Finansman Dengesi
UITP Genel Sekreteri Mohamed Mezghanı ise konuşmasında toplu taşımanın yönetim ve finansman boyutuna dikkat çekti. Kent içi raylı sistem projelerinin başarısında, uzun vadeli planlama kadar, merkezi yönetimlerin ve yerel otoritelerin uyumlu çalışmasının önemli olduğunu ifade etti.
Mezghanı, Avrupa’da raylı sistemlerin yaygınlaşma hızının yavaş olduğunu belirtirken, “Raylı sistemlerin etkili olması için şehirle bütünleşmesi ve halk tarafından benimsenmesi gerekiyor. Bu, yalnızca teknik değil aynı zamanda sosyal ve politik bir süreçtir” dedi.