Türkiye, artan şehirleşme, nüfus yoğunluğu ve afet riskleri karşısında sığınaklara yönelik yeni bir adım attı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 6 aylık kapsamlı bir çalışmayla hazırlanan yeni sığınak yönetmeliği Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik; konutlardan spor tesislerine, metro tünellerinden millet bahçelerine kadar birçok yapıyı kapsıyor. Yeni düzenleme ile birlikte mevcut sığınakların tamamı bir yıl içinde denetlenecek, standartlara uymayanlar ise yeniden düzenlenecek. Bakan Murat Kurum, “Sığınak yönetmeliğimizi günümüzün ihtiyaç ve koşullarına göre yeniledik. Hem yeni yapılara hem mevcutlara önemli sorumluluklar getirdik,” diyerek süreci özetledi.
KONUT, YURT VE BAKIMEVLERİNE SORUMLULUKLAR ARTIRILDI
Yeni yönetmeliğe göre, toplamda 10’dan fazla bağımsız bölümü bulunan konut projelerinde sığınak yapımı artık zorunlu. Yatak kapasitesi 50’yi geçen yurt, otel ve konaklama tesisleri; 25’ten fazla yatağa sahip yaşlı, çocuk ya da engelli bakımevleri ve tüm yataklı sağlık tesisleri de bu kapsama alındı. Ayrıca, emsal alanı 2000 m²’yi geçen sanayi ve imalat tesisleri ile 1000 m² üzeri kamu yapılarında da sığınak şartı aranacak. Yeni yapılacak her yapı, belirlenen standartlara göre planlanacak ve TSE normlarına uygun biçimde engelli, yaşlı ve hamile bireylerin kullanımına da açık olacak.
STADYUMLARA, OKULLARA VE KAMU BİNALARINA YENİ ŞARTLAR
5000 kişi ve üzeri kapasiteye sahip stadyumlar ile spor tesislerine, seyirci sayısının en az yüzde 3’üne denk düşecek kapasitede sığınak inşa edilmesi gerekecek. Eğitim yapılarında da sığınak yapımı için yeni teknik kriterler belirlendi. Tavan döşemeleri en az 20 cm, duvarlar ise 30 cm kalınlığında betonarme olacak şekilde inşa edilecek. Kamu binalarında ise jeneratör, uydu telefon altyapısı, acil durum Wi-Fi noktaları, lavabo, mini mutfak nişi ve ilkyardım dolabı gibi ilave donanımlar zorunlu hale getirildi. Bu düzenlemelerle sığınaklar yalnızca geçici korunaklı alanlar değil, aynı zamanda kısa süreli yaşam alanları olarak da kullanılabilecek.
METRO TÜNELLERİ, AVM’LER VE MİLLET BAHÇELERİ SÜRECE DAHİL EDİLDİ
Yeni yönetmelik, sadece binalarla sınırlı değil. Metro tünelleri artık planlama aşamasında sığınak olarak da hizmet verecek şekilde tasarlanacak. Mevcut tüneller ise bu kapsama göre yeniden düzenlenecek. AVM’ler, otoparklar ve kültür merkezlerinin bodrum katları da sığınak kriterlerine göre yapılacak ya da dönüştürülecek. Özellikle 15.000 m² üzeri millet bahçelerine, girişleri kamufle olacak şekilde yer altı sığınakları yapılması gerekecek. Sinema, tiyatro ve konferans salonları da uygun altyapıya sahipse sığınak olarak hizmet verebilecek.
DENETİM ZORUNLULUĞU, YÖNETİCİLERE SORUMLULUK VE AFAD KOORDİNASYONU
Yönetmelikle birlikte, tüm mevcut sığınakların en geç 1 yıl içinde denetlenmesi şart koşuldu. Uygun olmayanlar için 14. madde kapsamında düzenleme yapılacak. Yeni yapılacak veya tadilata uğrayacak sığınakların ruhsatları, ilgili idarelerce tutulup Valilik aracılığıyla AFAD’a bildirilecek. Bu adım, acil durum anlarında ülke genelinde daha koordineli bir müdahale için kritik öneme sahip olacak. Ayrıca bina yöneticilerine, sığınakların bakımı ve acil durumda kullanılabilir halde tutulması yönünde açık sorumluluklar verildi.
TRT’YE KESİNTİSİZ YAYIN YÜKÜMLÜLÜĞÜ GETİRİLDİ
Türkiye Radyo Televizyon Kurumu’na (TRT) yönelik özel bir düzenleme de yönetmelikte yer aldı. TRT, yer üstü ve yer altındaki her türlü genel veya özel sığınakta kesintisiz yayın yapabilmek için gerekli teknik altyapıyı kurmakla yükümlü hale getirildi. Böylece acil durumlarda bilgilendirme hizmetlerinin sürekliliği garanti altına alınmış olacak.
