Kış mevsimiyle birlikte sobaların yakılması ve tüplü ısıtıcıların kullanımının artması üzerine karbonmonoksit zehirlenmelerine yönelik önemli uyarılar geldi. Lodosun etkili olduğu günlerde yaşanan geri tepme nedeniyle zehirlenme riskinin ciddi şekilde yükseldiği belirtiliyor.
“Karbonmonoksit görünmez tehlike”
Yapılan açıklamalarda karbonmonoksitin renksiz, kokusuz ve tatsız olması nedeniyle ortamda fark edilmesinin son derece zor olduğu vurgulandı. Odun, kömür, LPG veya doğal gaz gibi karbon içeren yakıtların yetersiz yanması sonucunda ortaya çıkan karbonmonoksitin solunum yoluyla vücuda girerek zehirlediği ifade edildi.
Uzmanlar, iyi yanmayan ve yanlış kullanılan sobalar, gazla çalışan şofbenler ve ısıtıcılar ile yangın dumanının karbonmonoksit zehirlenmesine neden olabileceğini belirtti.
Soba kurulumu ve kullanımında bu hatalardan kaçının
Uyarılarda, soba kullanımında aşağıdaki adımların hayati önem taşıdığı aktarıldı:
Soba kurulmadan önce baca temizliği mutlaka yapılmalı
Fazla dirsek kullanılmamalı, boru ve baca giriş yerleri hava sızdırmaz olmalı
Soba duvarlardan en az 1–1,5 metre uzakta olmalı
Günlük temizlik ihmal edilmemeli
Kaliteli kömür ve odun tercih edilmeli
Oksijen eksilme sensörlü sobalar kullanılmalı
Soba, tüplü ısıtıcı veya kombinin bulunduğu odada asla uyunmamalı
Lodoslu havalarda soba ve kombi kullanılmamalı
Zehirlenmenin belirtileri
Karbonmonoksit zehirlenmesinin ilerleyişine göre belirtiler şu şekilde sıralandı:
| Hafif Zehirlenme | İleri Düzey Zehirlenme |
|---|---|
| Uyku hali | Şiddetli baş ağrısı |
| Yorgunluk | Muhakeme bozukluğu |
| Halsizlik | Hızlı solunum |
| Baş ağrısı | Görme bozukluğu |
| Baş dönmesi | Kan basıncı düşmesi |
| Bulantı | Hızlı nabız ve bayılma |
| — | Solunum yetmezliği ve ölümcül koma |
İlk yardım hayat kurtarıyor
Zehirlenme durumunda yapılması gerekenler şöyle sıralandı:
Kişi hemen zehirli ortamdan uzaklaştırılarak temiz havaya çıkarılmalı
112 Acil Çağrı Merkezi’ne derhal haber verilmeli
İlk yardım ekipleri gelene kadar gerekiyorsa suni solunum uygulanmalı
Yetkililer, özellikle soba ve ısıtıcı kullanılan evlerde yaşayan vatandaşların lodoslu havalarda ekstra tedbirli olması ve risk taşıyan durumlarda sobayı söndürmesi çağrısında bulundu.
