Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı işbirliğiyle yürütülen ve “Avrupa’nın en büyük çevre dönüşüm projesi” olarak tanımlanan İzmit Körfezi Ekolojik Rehabilitasyon Projesi, çarpıcı sonuçlar vermeye başladı. Başkan Tahir Büyükakın, uzmanlar eşliğinde İzmit Körfezi’ne dalarak temizlenen bölgelerdeki canlı yaşamını gözlemledi.
BİR ZAMANLAR BALÇIKTI, ŞİMDİ HAYAT FİLİZLENİYOR
İzmit Körfezi yıllar boyunca sanayi atıkları ve evsel kirlilik nedeniyle adeta bir bataklığa dönüşmüştü. Ancak 2023 yılında “Dipten Diriliş” sloganıyla başlatılan kapsamlı temizlik ve rehabilitasyon çalışmaları sayesinde bugün çok farklı bir tablo ortaya çıkıyor. Başkan Büyükakın’ın bizzat dalış yaparak gözlemlediği bölgede, pisi balıkları, deniz hıyarları, şakayıklar ve anemonlar gibi canlıların geri döndüğü görüldü.
Proje kapsamında deniz tabanında biriken 11 milyon ton çamurun 3,8 milyon metreküplük kısmının temizlenmesi hedefleniyor. Şu ana kadar 190 hektarlık alan bu balçıktan arındırıldı ve toplamda 460 hektarlık bir alanın rehabilite edilmesi planlanıyor.
"İZMİT KÖRFEZİ’NE DALMAYI DÜŞÜNMEZDİK"
Projenin geldiği aşamayı değerlendirmek ve deniz altındaki değişimi yerinde görmek amacıyla gerçekleştirilen dalışta, Başkan Büyükakın’a Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, yapımcı ve dalgıç Savaş Karakaş ile dünya rekortmeni serbest dalışçı Devrim Cenk Ulusoy da eşlik etti.
Savaş Karakaş, geçmişte İzmit Körfezi’nin dalgıçlar için ölümcül sayıldığını belirterek, “Hiçbir dalgıç buraya dalmak istemezdi. Adeta bir bataklıktı. Ama bugün, yılların birikimi olan bu olumsuz tablo değişmeye başlıyor. Bu çok kıymetli” ifadelerini kullandı.
"150 MİLYON DOLARLIK DEV BİR PROJE"
Başkan Tahir Büyükakın, dalış öncesinde yaptığı açıklamada, projenin hem Türkiye’de hem de dünyada örnek gösterilebilecek nitelikte olduğunu vurguladı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin TÜBİTAK işbirliğiyle başlattığı bilimsel araştırmalar neticesinde geliştirilen projede, LOGAN’daki benzer uygulamalardan ilham alındığı belirtildi.
Yaklaşık 150 milyon dolarlık bütçeye sahip projenin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile birlikte yürütüldüğünü aktaran Büyükakın, ileri biyolojik arıtma tesisleri sayesinde yılda yaklaşık 170 bin metreküp çamurun denize ulaşmasının da önlendiğini ifade etti.
"CANLILAR GERİ DÖNÜYOR, YAŞAM YENİDEN BAŞLIYOR"
Dalışın ardından basına değerlendirmelerde bulunan Başkan Büyükakın, değişimin artık çıplak gözle görülebildiğini söyledi. Deniz dibinde daha önce yaşamın mümkün olmadığı alanlarda artık kabuklu türlerin ve bu canlılarla beslenen pisi balıklarının görüldüğünü ifade etti. Büyükakın, “Anemonlar, deniz hıyarları, yengeçler... Bunlar, yaşamın yeniden başladığını gösteriyor. Kum oksijenle buluştuğu anda, doğa kendini toparlamaya başlıyor. Şimdi sırayla diğer türler de geri gelecek” dedi.
Prof. Dr. Mustafa Sarı da Marmara Denizi’ndeki kirliliğin yaklaşık 50 yıllık bir birikimin sonucu olduğunu belirterek, projenin sadece İzmit Körfezi için değil, tüm Marmara ekosistemi için hayati önem taşıdığını dile getirdi. “Marmara’yı korumak, Akdeniz’i ve Karadeniz’i de korumaktır” dedi.
"YAKIN ZAMANDA ÇOK DAHA FAZLASINI GÖRECEĞİZ"
Başkan Büyükakın, konuşmasının sonunda proje sayesinde yalnızca çevrenin değil, kentin geleceğinin de korunduğuna dikkat çekti. “Bu deniz, çocuklarımıza bırakacağımız en değerli miraslardan biri. Burada çok daha farklı türler göreceğiz, yaşamın çeşitliliği artacak. Bu sadece bir başlangıç” diyerek, çalışmaların hız kesmeden devam edeceğini vurguladı.
