Hazine ve Maliye Bakanlığı, dijital dönüşüm çalışmalarını vergi süreçlerine taşıyarak, birçok işlemi Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından geliştirilen Dijital Vergi Dairesi üzerinden robotik ve yapay zekâ desteğiyle gerçekleştiriyor. Artık mükellefler, vergi dairesine gitmeden internet üzerinden ödeme, dilekçe verme, bildirimde bulunma ve beyanname gönderme gibi işlemleri yapabiliyor.
Dijital Vergi Dairesi ile Hızlı ve Kolay İşlemler
Geçen yıl Dijital Vergi Dairesi'ne 362 milyon giriş yapılırken, 12 milyon dilekçe ve bildirim ile 111 milyon beyanname elektronik ortamda gönderildi. Başkanlık, fatura, serbest meslek makbuzu, irsaliye ve dekont gibi belgelerin elektronik olarak düzenlenmesine olanak sağlayarak 2024 yılında 17,8 milyar belge üretildi. Ayrıca, defter tutmakla yükümlü 4 milyon mükellef e-Defter ve Defter Beyan Sistemi üzerinden işlemlerini gerçekleştirdi.
Bürokratik Süreçler Azalıyor
Vergi dairelerinde yürütülen tahakkuk, tahsilat, haciz, tebligat ve yazışma işlemleri de elektronik ortama taşındı. Yılda 100 milyondan fazla kağıt belgeye tekabül eden ödeme emri, ihbarname, düzeltme fişi ve haciz varakası gibi belgeler de e-belgeye dönüştürülecek. İlk olarak ödeme emirleri elektronik belgeye çevrilirken, ihbarnamelerin de bu yıl e-belge haline getirilmesi planlanıyor.
Otomasyon ve Yapay Zekâ ile Yeni Dönem
Vergi mükelleflerinin talep ettiği "mükellefiyet durum yazısı" ve borç durum belgeleri, sistem tarafından otomatik olarak cevaplanıyor. Ayrıca, süresinde ödenmeyen cezalara ilişkin ek tahakkuk işlemleri ve kesinleşen ihbarnamelere ait tahakkuk fişleri tamamen otomatik olarak düzenleniyor.
Başkanlık, vergi dairelerindeki bazı işlemleri ileriye taşımak için yapay zekâ ve robotik süreç otomasyonunu devreye aldı. Bu sistem sayesinde, pişmanlıkla verilen beyannamelerden süresi içinde ödenmeyenlerin düzeltme fişleri ve vergi-ceza ihbarnameleri baştan sona insan müdahalesi olmadan hazırlanabiliyor.
Avantajlar ve Gelecek Planları
Sistem, işlemlerin hızla tamamlanmasını sağlarken, kamu gelirlerine ilişkin tahsil süreçlerini hızlandırıyor ve insan kaynaklı hataları önlüyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, benzer otomasyon çalışmalarının devam edeceğini belirterek, mükelleflerin vergi uygulamalarına ilişkin sorularının yapay zekâ ile hızlı ve doğru şekilde yanıtlanacağını ifade etti. Bakan Şimşek, bu çalışmalarla hizmet kalitesinin artırılmasının ve bürokratik gecikmelerin ortadan kaldırılmasının hedeflendiğini vurguladı.
