Kıbrıs’ta 1960’lı yıllarda başlayan ve 1974’teki Kıbrıs Barış Harekâtı ile derinleşen etnik çatışmalar sırasında kaybolan 2002 kişiyi arama çalışmaları sürüyor. Birleşmiş Milletler destekli Kayıp Kişiler Komitesi (CMP), çalışmaların hızlanması amacıyla yeni teknolojileri devreye aldı. Yapay zekâ desteğiyle arşivler taranacak, gömü alanlarının tespiti için ise yeraltı görüntüleme radarları kullanılacak.
20 Yıllık Çalışmalara Teknolojik Destek
Kayıp Kişiler Komitesi, yaklaşık 20 yıl önce başlattığı arama çalışmalarına yapay zekâ ve radar teknolojileriyle yeni bir boyut kazandırıyor. Arkeolog, antropolog ve genetik uzmanlarından oluşan ekip, kayıpların izini sürebilmek için dijitalleştirilmiş arşivleri analiz edecek.
Tanık İfadeleri Yetersiz Kalıyor
Komite yetkilileri, mezar yerlerinin belirlenmesinde geçmişte alınan tanık ifadelerinin önemli rol oynadığını ancak zamanla bu ifadelerde tutarsızlıklar oluştuğunu, doğal ve yapısal değişikliklerin de süreci zorlaştırdığını belirtiyor. Bu nedenle yeni teknolojiler devreye alındı.
Gentile: “Yanıt Bulma Kapasitemizi Artırmak İstiyoruz”
BM’nin CMP temsilcisi Pierre Gentile, teknolojik yeniliklerin arama çalışmalarına büyük katkı sağlayacağını vurgulayarak, “Kayıplara dair yanıt bulma kapasitemizi yeni teknolojilerle artırmayı planlıyoruz” dedi.
Rum ve Türk Temsilcilerden Ortak Çaba
1981 yılında kurulan CMP, toplu mezar aramalarına 2006’da başladı. Haziran 2025 itibarıyla 1707 kişinin kalıntılarına ulaşıldı, bunlardan 1270’i ailelerine teslim edildi. Komite, hem Kıbrıslı Rum hem de Kıbrıslı Türk temsilcilerden oluşarak nadir görülen bir ortak çalışmayı sürdürüyor.
Müftüzade: “Bu Görev Kutsal”
Kıbrıslı Türk temsilci Hakkı Müftüzade, konunun son derece hassas olduğunu vurgulayarak, “Bu çok hassas bir insani mesele ve yaptığımız iş kutsal. Yerine getirmemiz gereken görevin tamamen bilincindeyiz” ifadelerini kullandı.
Kaynak: Gazete Oksijen
