Bir tespit ile başlayalım.
Uzun yıllardır ülkenin gündemini MHP lideri Devlet Bahçeli belirliyor. Muhalif iseniz bu hamlelerin olumsuz sonuçlarını öne çıkarıyor, tarafları iseniz olumlu yönlerini anlatıyorsunuz. Olumlu ve ya olumsuz bakış bu gerçeği değiştirmiyor. Kimi zaman seçim tarihi belirleyerek, bazen Cumhurbaşkanlığı seçiminin önündeki engelleri kaldırarak (367 krizi gibi) yönetim sistem değişikliğinin (Cumhurbaşkanlığı yönetim sistemi) yolunu açarak gündemi belirliyor. Salı günleri yaptığı grup toplantıları geçmiş zamanlarda ki bütçe görüşmeleri ( Erbakan, Türkeş, Demirel, Ecevit döneminde ki) kadar reyting yapıyor. Yaptığı hamleler sonucu siyaset sahnesinden silinen siyasi partilerde oldu, (DYP, ANAP, DSP gibi) siyasi liderler oldu. (Tansu Çiller, Mesut Yılmaz)
İşte bu nedenle sevgi ve nefreti üst perdede yaşayan bir lider Devlet Bahçeli. Aldığı oy ve ya mecliste ki sandalye sayısı ile açıklanamayan bir belirleyici güç. İster sevin ister nefret edin bu gerçeği bir kez daha ortaya koydu. 24 Haziran tarihinde yapılacak erken genel seçimin işaret fişeğini de o ateşledi. Seçimin normal zamanında yapılacağı konusunda ortak bir kanaat oluşmaya başlamış, milletvekilleri tatil hesapları yapmaya başlamışken suları bir anda ısıttı. İktidar kanadı Cumhurbaşkanlığı yönetim sistemine hızlı bir geçişin önünü açtığı, verdiği destekle Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın kazanma şansını artırdığı için Sayın Devlet Bahçeli’ye borçludur.
Muhalefet kanadı da tek adam dedikleri sistemi 17 ay önce sonlandırma şansı yakalamıştır. İddia ettikleri demokratik parlamenter sisteme dönüşün yolunu da seçimi de erkene alarak Sayın Devlet Bahçeli açmıştır. Muhalefet kanadına kendisine borçludur.
Bu tespitler ışığında erken seçim kararının arka planına analiz etmeye çalışalım.
İktidar tarafının erken seçime gitme gerekçeleri;
-15 Temmuz kalkışması, Suriye’de sınır ordusu kurarak Türkiye’nin kuşatılması, Yunanistan’ın Avrupa Birliği’nin bazı ülkelerin desteğini alarak Ege ve Akdeniz’de hareketlenmesi tek merkezden yönetilen operasyonlardır. Bu operasyonların yanına ekonomik operasyonlarda dahil edilmiştir. ABD, Fransa ve İngiltere’nin son Suriye operasyonu bölge deki işlerin kızışacağının işaretini verdi. Bu dönemde uzun süreli bir seçim süreci zafiyet yaratabilir.
-2019 Mart ayında planlanan yerel seçimler sürecinde yaşanabilecek sıkıntılara ittifakın zayıflaması sonucunu doğurabilir.
-2019 yerel seçiminin şifreleri yazımda da ifade ettiğim gibi genel seçimi kazanarak, genelden yerele iktidara gelme stratejisinin hayata geçirilmesi düşüncesi
-Seçimi kazanacakları düşüncesinden hareketle, ekonomi üzerindeki uzun süreli seçim baskısını ortadan kaldırarak, büyüme hızını sürdürülebilir kılmak
-Muhalefetin rehavetinden ve aday belirlemede ki zaaflarından yararlanarak ilk turda güçlü bir şekilde kazanabileceklerine olan inançları
Erken seçimi muhalefet açısından değerlendirdiğimizde;
-Referandum sonuçlarını baz alarak yüzde 48,5 gibi önemli bir seçmenin Sayın Erdoğan karşıtlığı konusunda mutabık olduğunu konusunda ki kanaatleri
-16 yıllık iktidarın ciddi bir yıpranma sürecine girdiğine olan inançları
-Adalet yürüyüşü ile halkta oluştuğu düşünülen sempatinin oya dönüşeceğine olan inanç
-Yüzde 48,5 seçmenin demokratik parlementer sisteme verdiği desteğin rüzgarı ile bu kez kazanabileceklerine olan inanç. Demokratik Parlamenter sisteme dönüş muhalefetin seçim meydanlarında ki en önemli vurgusu olacak
-Çatı aday konusunda yapılan hatadan ders çıkartılarak çok seçenekli aday yapısı ile ikinci tura taşıyarak orada bu kitleleri tek adam ve Erdoğan karşıtlığı ile konsolide etme düşüncesi
Neresinden bakarsanız bakın, bu yaz çok sıcak başlayacak. Seçimin erkene alınması 2018 yılının ikinci yarısı ve 2019 yılının ekonomik olarak kayıp yıllar olması riskini ortadan kaldırmıştır.
Siyasi belirsizliği ortadan kalkacak olması, ekonomi üzerinde ki risk payını azaltacaktır. Bu seçimin çok önemli siyasi sonuçları olacaktır. Eğer iktidar kanadı kazanırsa bu CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun son seçimi olacaktır. Geçmişte kaybettiği seçimler ile birleşerek bu yenilgi CHP’de lider ve fikri bazda önemli kırılmalara yol açacaktır.
İyi Parti’de bu olası kayıptan olumsuz etkilenme riski taşımaktadır. Muhalefette dört eğilimi bir arada tutmak çok zordur. Bugüne kadar bu modeli deneyen partiler iktidar olduklarında sorun yaşamamış, muhalefete düştüklerinde Anavatan partisi örneği gibi büyük sıkıntılar ortaya çıkmıştır.
Seçimi muhalefet kanadının kazanması halinde AKP ve MHP cephesinde büyük sorunlar oluşacaktır. İyi Parti için söz ettiğimiz sıkıntılı süreç AKP ve MHP için başlayacaktır. MHP İdeolojik yapısı sancılı da olsa bu süreci atlatabilir. AKP içerisinde refah partisinden gelen grup dışındakiler de bir kopma yaşanabilir.
SON SÖZ;
Sonunda kim kazanırsa kazansın, yeni dönemin ülke açısından hayırlı olmasını diliyorum. Bu seçim sonucunda bazı siyasi aktörler siyaset sahnesinden çekilecek. Ülke yeni siyasi aktörler ile yoluna devam edecek. Seçim sonunda sandıklar açıldığında izlemenizi tavsiye ederim. İki oy pusulası aynı zarfa atılacağından ilginç oy kullanım şekilleri görme şansınız olacaktır. Bir partiye oy veren seçmenin bunun tam karşısında olduğunu düşündüğünüz başkan adayına, ya da bir başkan adayına oy veren seçmenin bunun tam karşısında ki partiye oy verdiğini izleyerek demokrasimiz ile gurur duyabilirsiniz. Sonuçta bizim uzun yıllardır yaptığımız en iyi iş seçim.
Halka inanın en doğru kararı halk verecektir ya da halka inanmıyorsanız.