Kocaeli’nin Dilovası ilçesinde 8 Kasım’da meydana gelen ve 7 kişinin yaşamını yitirdiği, 6 kişinin yaralandığı fabrika yangınına ilişkin hazırlanan bilirkişi raporu tamamlandı. Raporda, yangının tamamen uygunsuz üretim koşulları, teknik yetersizlikler ve denetimsizlik nedeniyle meydana gelen, öngörülebilir ve önlenebilir bir endüstriyel kaza olduğu vurgulandı.
YANGININ ÇIKIŞ NEDENİ: STATİK ELEKTRİK VE ELEKTRİKSEL ARIZA
Bilirkişi raporunda, yangının çıkış nedeninin üretim hattında yer alan etil alkolün kazana aktarımı sırasında oluşan statik elektrik boşalması ile karıştırıcı motoru ve bağlantı ekipmanlarında meydana gelen olası elektriksel kontak deformasyonunun birleşik etkisiyle gerçekleştiği belirtildi.
EX-PROOF EKİPMAN YOK, TESİSAT PROJESİZ
Raporda, iş yerinde patlamaya karşı dayanıklı ex-proof ekipman bulunmadığı, kaçak üst katın ruhsata konu olmadığı ve elektrik tesisatının projesiz ve mevzuata aykırı şekilde kurulduğu kaydedildi. İşletmede yangın merdiveni, sprinkler hattı, algılama-alarm sistemi, acil aydınlatma ve topraklama düzeneklerinin de bulunmadığı tespit edildi.
MEKANSAL DÜZENLEME TAHLİYEYİ ZORLAŞTIRDI
Bilirkişi raporunda, mutfak bölümünün dar koridor yapısının yangın sırasında duman ve ısının hızla yayılmasına neden olduğu, bu durumun çalışanların tahliyesini ciddi şekilde zorlaştırdığı ifade edildi.
ÇALIŞANLARIN BÜYÜK BÖLÜMÜ KAYIT DIŞI
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kayıtlarına göre, olay tarihinde iş yerinde bulunan çalışanlardan yalnızca bir kişinin sigortalı olduğu, hayatını kaybedenler ve yaralılar dahil diğer tüm çalışanların kayıt dışı istihdam edildiği belirlendi. Bu durumun işverenin yasal yükümlülüklerini açıkça ihlal ettiği vurgulandı.
İŞLETME SAHİPLERİNE “ASLİ AĞIR KUSUR”
Raporda, şirketin fiili yöneticileri İ.O. ve A.A.O. ile fiili işveren vekili konumundaki Kurtuluş O’nun “asli ağır kusurlu” olduğu değerlendirilirken, eski malik G.D. için “tali ağır”, yeni malik Ö. Yapı İnşaat Ltd. Şti. için ise “tali-orta” kusur tespiti yapıldı.
OSGB HİZMETLERİ SADECE KAĞIT ÜZERİNDE
Küresel Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi (OSGB) tarafından sunulması gereken iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sahada fiilen yürütülmediği, risk değerlendirmesi, ATEX kontrolü, eğitim ve denetimlerin yapılmadığı tespit edildi. Bu nedenle OSGB yönünden “tali ağır kusur” bulunduğu, sorumlu müdür ve mesul müdürün de kusurlu sayıldığı kaydedildi.
SEDAŞ VE BELEDİYEYE TALİ KUSUR
Raporda, SEDAŞ’ın iskanı olmayan yapıya geçici elektrik bağlantısı yapmasına rağmen gerekli denetimleri gerçekleştirmediği, bu durumun elektriksel riskleri artırdığı belirtildi. Dilovası Belediyesi yönünden ise kaçak üst kat kullanımının zamanında tespit edilememesi nedeniyle denetim süreçlerinde sınırlı düzeyde idari nitelikte “tali kusur” bulunduğu ifade edildi.
YILLARDIR SÜREN KAÇAK YAPI
Raporda, fabrika binasının eski sahibinin daha önce “imar kirliliğine neden olma” suçundan 10 ay hapis cezasına çarptırıldığı hatırlatılarak, yapının uzun yıllardır ruhsatsız ve kaçak yapı niteliği taşıdığı vurgulandı.
OLAYIN BİLANÇOSU
8 Kasım’da Dilovası’ndaki kozmetik fabrikasında çıkan yangında 7 kişi hayatını kaybetmiş, 6 kişi yaralanmıştı. Soruşturma kapsamında 11 şüpheliden 7’si tutuklanmış, bazı belediye yetkilileri görevden uzaklaştırılmıştı. Bilirkişi raporu, olayın tüm yönleriyle ihmaller zinciri sonucu meydana geldiğini ortaya koydu.
