Bilim zirvesinde tanışan ve projelerini ortak çalışmaya dönüştüren lise öğrencileri Çetinkaya ve Atalay, NASA tarafından düzenlenen prestijli bir etkinlikte atom altı parçacıkların görüntülenmesini sağlayan projelerini sunacak olmanın heyecanını yaşıyor.
Müon Dedektörü Projesi
İstanbul ve Kocaeli’de eğitim gören Çetinkaya ve Atalay, proton ve nötron gibi parçacıklarla aynı ailede yer alan müonun algılanmasını sağlayan sintilatör (parıldayan parçacık dedektörleri) projesi geliştirdi. Gebze Teknik Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Kamil Çınar danışmanlığında çalışmalarını sürdüren öğrenciler, projelerini hem lise hem de üniversite seviyesinde sunumlarla test ediyor.
Arda Çetinkaya, geliştirdikleri dedektörün benzerlerinden daha uygun maliyetli ve verimli olduğunu belirterek, "Müon, evrenin oluşumundan kısa süre sonra var olmuş bir parçacık. Biz de evrenin başlangıcına dair sorulara yanıt aramak için bu parçacığı tespit edebilen bir dedektör geliştirdik" dedi.
NASA’dan Davet ve Hazırlık Süreci
Gönderdikleri proje sunumu NASA tarafından kabul edilen ikili, 8-12 Eylül tarihleri arasında Washington eyaletindeki John Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuvarı’nda düzenlenecek "2025 Heliophysics Technology Sempozyumu"nda çalışmalarını anlatacak.
Çetinkaya, projeyi Amerikan Fizik Derneği (APS) üyesi aracılığıyla etkinliğe gönderdiklerini ve Dr. Kamil Çınar ile laboratuvar imkanlarını kullanarak detaylı bir çalışma ortaya çıkardıklarını aktardı.
Gelecek İçin Fırsatlar
Çetinkaya, projelerinin gelecekte tıp, savunma sanayi ve temel fizik araştırmalarında kullanılabileceğini vurguladı. "Kanserli hücrelerin tespiti, yeraltı tesislerinin güvenliği ve üniversitelerde laboratuvar araştırmaları için ucuz ve verimli bir yöntem sunuyor" dedi.
Buket Atalay ise, sempozyumda Harvard, Princeton, MIT gibi üniversitelerin profesörleri ve doktora öğrencileriyle tanışacak olmanın büyük bir fırsat olduğunu belirtti. Atalay, projeleri için gerekli maddi desteği bulmaları halinde Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN) ve İstinye Üniversitesi laboratuvar imkanlarından da yararlanacaklarını söyledi.
Danışmanından Övgü
Dr. Kamil Çınar, öğrencilerin projelerini kendi bireysel çabalarıyla geliştirdiğini vurgulayarak, "Bu bir hoca projesi değil; öğrenciler kendi başlarına bunu yapıp uluslararası bir platformda sunabiliyor. Bu büyük bir başarı" dedi.
Çınar, öğrencilerin üniversitedeki bilimsel seminerlere katılmasının motivasyonlarını artırdığını ve genç bilim insanı adaylarına örnek teşkil ettiğini sözlerine ekledi.