Milyonlarca memur ve emeklinin gözü kulağı toplu sözleşme görüşmelerinden çıkacak kararda. Taraflar arasındaki pazarlıklar sürerken, talep edilen ve teklif edilen rakamlar arasındaki makas tartışmaları alevlendiriyor. Ancak bu süreçte çoğu zaman göz ardı edilen bir gerçek var: Enflasyon farkı. Tgrthaber.com Editörü İrem Şenel’e konuşan Ekonomist Muhammed Bayram, zam tartışmalarının oransal rakamların ötesinde, sosyal haklar ve yaşam kalitesini artıracak ek düzenlemeler üzerinden yürütülmesi gerektiğini belirtti.
“MEMUR ENFLASYONA EZDİRİLMEZ”
Toplu sözleşme sürecinde sendikaların talepleri ile hükümetin teklifi arasında belirgin farklar olduğunu ifade eden Bayram, enflasyon farkı mekanizmasının bir güvence olduğunu hatırlattı. Bayram, konuyla ilgili şu detayları aktardı: “2026 yılı için devlet ilk altı ay yüzde 10 zam teklif etti. Enflasyon ilk altı ayda yüzde 16 çıkarsa bile en az yüzde 10’luk zam kesinleşmiş oluyor. Eğer enflasyon yüzde 15 olursa, devlet bu yüzde 10’a ek olarak yüzde 5 daha zam yapmak zorunda. Yani memur ve emekli hiçbir şekilde enflasyonun altında kalmaz. Devletimiz her zaman emeklinin, çalışanın ve memurun yanında durarak enflasyona ezdirmeme sözünü tutmaktadır.”
ASIL MESELE SOSYAL HAKLAR
Ekonomist Bayram'a göre, sendikaların yüksek oranlı taleplerle kamuoyu oluşturması bir "algı oyunu" ve asıl mücadele, maaş zammından çok daha önemli olan sosyal yardımlar için verilmeli. Özellikle büyükşehirlerdeki yaşam maliyetlerine dikkat çeken Bayram, "Memur, görev gereği düzgün giyinmek zorunda. Yılda bir veya iki kez giyecek yardımı yapılabilir. Kira, yakacak ve yiyecek destekleri artırılmalı. Kooperatif veya zincir marketlerle yapılacak indirim anlaşmaları, hem memur hem de emekli için büyük bir destek olur. IMF'nin Türkiye raporunda bile yüksek oransal zamların refah için tek başına yeterli olmadığı, sosyal yardımların güçlendirilmesi gerektiği belirtiliyor. Bu, bizim yaklaşımımızı doğruluyor" dedi.
BÜTÇE DENGESİ VE 3 KRİTİK ÖNERİ
Memur maaşlarına yapılacak artışların bütçeye büyük bir yük getirmeyeceğini savunan Bayram, Türkiye'nin borçlanma oranının düşük, CDS puanlarının ise gerilemekte olduğunu belirtti. "Devletin memuruna ve emeklisine vereceği zamlar bütçe dengesini bozmaz" diyen Bayram, çözüme yönelik 3 somut öneri sundu:
SOSYAL YARDIMLAR GÜÇLENDİRİLSİN: Büyükşehirlerde görev yapan memur ve emeklilere kira, giyim, yakacak ve yiyecek yardımları artırılsın.
VERGİ YÜKÜ AZALTILSIN: Memur ve emeklilerin vergi oranları sabitlenip düşürülsün, fiş toplama sistemi geri getirilerek hem kayıt dışı ekonomiyle mücadele edilsin hem de çalışan ek gelir elde etsin.
İNDİRİM ANLAŞMALARI YAPILSIN: Marketler, kooperatifler ve çeşitli sektörlerle özel indirim anlaşmaları sağlanarak memur ve emeklinin harcama yükü hafifletilsin.
