Çetin ÇILDIR'ın Köşe Yazısı
Öncelikle havuz problemi konusunu anlatalım. Devamında siyasetle bağlantısı konusunu inceleyeceğiz. Lise döneminde ki gençlerimizin pek sevmediği bir konu. Bir çeşmeden havuza belirli bir hızla su akmaktadır. Diğer çeşmeden de havuz suyu belirli bir hızla boşalmaktadır. Havuzun su alma kapasitesini bildirerek havuzun ne kadar sürede dolacağı sorulur. Üniversite sınavlarında sıkça sorulan bu sorunun siyaset ile bağlantısı ne?
Yeni sistemde yapılacak ilk seçim ve kurulan ittifakla bu konuyu hatırlattı. İttifak içinde ve ittifaklar arası oy geçişleri anket şirketlerini çok zorlayacak. Geçmişte tahminlerini tutturamayan anket şirketleri siyaseti yönlendirmeye çalışmakla hatta yandaş olmakla suçlardık. Bu seçim dönemi bu suçlamaları yapmayalım. Belki de siyaset tarihimizin tahmini en zor seçimini yapacağız. AK Parti-MHP arasında karşılıklı oy geçişleri 7 Haziran ve 1 Kasım seçimlerinde gözlendi. CHP ve HDP arasında da aynı seçimde oy geçişleri yaşandı. Bu seçimlerde denkleme iyi Parti ve Saadet Partisi de katıldı. İttifak yasası ile baraj problemi ortadan kalktığı için bu partilere hangi partilerden oy geçiş olacağı bu seçimin karmaşıklığını arttıran bir faktör. Bu arada HDP’nin ittifak dışı kalması ve baraj tehlikesi yaşıyor olması da CHP-HDP arasındaki oy geçişlerini etkileyecek bir faktör. Eğer HDP bağımsız adaylarla seçime girme yolunu seçmezse CHP seçmenin baraj için destek verip vermeyeceği parlamentonun şekillenmesine etki edecektir. İttifakların blok olarak alabilecekleri toplam oyu seçime son kala tahmin etmek mümkün olacaktır. Ancak ittifak içinde hangi partinin ne kadar oy alacağı konusu tam bir havuz problemidir ve tahmini son derece zordur.
Cumhurbaşkanlığı seçimi ise parlamento seçimlerine nazaran daha doğru tahmin edilebilir. Tahmini son haftaya bırakarak stratejileri üzerinden biraz analiz edelim. Cumhur ittifakını gözlemlediğimizde seçimi ilk turda bitirmeye yönelik bir strateji ağırlık kazanmış durumda. Seçim 2. Tura kalırsa bu sorunu nasıl aşarlar belirsiz. Bir kupa maçında maçı uzatmaya bırakmadan 90 dakika içinde bitirmeye çalışan bir takım psikolojisi içindeler. İlk turda seçimi bitirme konusunda önemli avantajlara sahipler. En önemli avantajları ise son 16 yıldır girdiği her seçimi kazanan bir adayla seçime giriyor olmaları. Bu durum aynı zamanda önemli bir sorunu da içinde barındırıyor. Asla bir arada olmayacağı düşünülen siyasi partiler ve seçmenleri birlikte hareket etmek konusunda farklılıkları unutturan faktör de bu. Muhalefetin de bu avantajı önemli bir sorunu bünyesinde barındırıyor. Seçimi kazanma amaçlı yapılan bu ittifak ülkenin yönetimi konusunda hangi asgari müşterekler de gerçekleşecek. Seçmene seçime kadar geçen sürede birlikte nasıl bir yönetim mutabakatı yaptıklarını anlatmaları gerekiyor. Gençlere burs, borçlulara borç silinmesi vaatleri bir Türkiye hayali değil. Hem iktidar hem de muhalefet aşağıdaki konulara cevap vermek zorunda.
Kuzey Irak'ta İsrail, Kuzey Suriye'de Fransa, Amerika, Almanya, İngiltere, PYD, PKK, Akdeniz'de bütün önemli ülkelerin donanmaları, Idlip’te Rusya ve İran yeni komşularımız ulusal güvenlik ve dış politika konularında yeni dönemde ne planlıyorsunuz. İktidarın iktidar olma dolayısı ile yol haritasını biliyoruz. Muhalefet bloğu bu konularda ne düşünüyor. Geleceğimizi etkileyecek bu konularda muhalefet bloğu ortak bir kanaate sahip mi? Bu konular sarayın odalarından daha fazla konuşulmayı hak etmiyor mu? Eğer gerçekten kazanmayı planlıyorsanız bu konuda fikirlerinizi sadece seçmen değil şu an bölgede operasyon yapan tüm devletler merak ediyor. Biz seçmen olarak CHP-İyi Parti, Saadet Partisi'nin önce kendi arasında bu konulardaki mutabakatlarını sonrasında HDP ile hangi politikalarda uzlaştıklarını merak ediyoruz. Bulunduğumuz coğrafya dış politikadan bağımsız bir ülke yönetimini imkânsız kılıyor. ABD nükleer anlaşma iptali ile İran’ı hedef seçti. Bu konuda muhalefet olarak nasıl bir stratejiniz var. Kudüs'te açılacak büyükelçilik konusunda ne düşünüyorsunuz. Türkiye S 400’ler için Rusya ile bir anlaşma yaptı. Muhalefetin bu konudaki görüşlerini ne. Bölgesel sorunlar konusunda ve çözümlerinde ne öneriyorsunuz. Bu konularda muhalefet cephesinden şimdilik bir açıklama duymadık. Seçmene yönelik ekonomik vaatler oy verme kararını etkileyen faktörlerden sadece biridir. Bu size belki seçimde kazandırabilir, ancak ülkeyi yönetmek için bu sorunlar ile ilgili bir yol haritası hayati önem taşıyor. Bu sorunların tamamı yakın tehdit haline dönüşmüştür. Muhalefetin farklı ve parçalı yapısı bu sorunların çözümünde sıkıntı yaratabilir. Bu nedenle seçim öncesinde halkın önüne burs, borç erteleme vaatlerinin yanında dış politika vaatlerini de koymalıdır.
SON SÖZ;
Dünyanın en zor coğrafyalarından birinde yaşıyoruz. Bir anlamda dünyanın tüm sorunlarının merkezindeyiz. İp üzerindeki cambazın yetenek ve dikkatine sahip olmak zorundayız. Binlerce yıllık geçmişimiz ve devlet tecrübemiz bizi bu bölgede yaşatan en önemli faktör. Bu ülkeyi yönetmeye talip olanların dünya güç merkezlerini ve dengelerini çok iyi bilmelerinin yanında bu çapta strateji üretebilecek yeterlilikte olmaları gereklidir. Çok zor koşullarda kurulan bu son devletimizin geleceği buna bağlıdır. Adaylara mümkün olduğunca bu gözle bakalım. Bakalım ki bakacak bir gözümüz olsun. ‘’ÇIKARMASINLAR’’