Adalet Bakanlığı ve AK Parti tarafından hazırlıkları sürdürülen Yeni Yargı Paketi ile ceza infaz sisteminde köklü değişiklikler yapılması planlanıyor. Meclis'e sunulması beklenen yeni paketle birlikte, ceza infazında alternatif modellerin kapsamı genişletilecek, bazı suçlar için daha esnek infaz koşulları getirilecek. Özellikle konutta infaz, geceleyin infaz ve hafta sonu infaz uygulamalarında cezaların sınırı artırılarak, hükümlülere topluma uyum süreçlerinde kolaylık sağlanması amaçlanıyor.
Ceza Sınırı 3 Yıldan 5 Yıla Yükseltiliyor
Mevcut Ceza İnfaz Yasası'na göre, taksirle işlenen suçlar kapsamında 3 yıla kadar hapis cezaları, konutta, geceleyin veya hafta sonu gibi alternatif infaz yöntemleriyle çekilebiliyor. Ancak bu cezaların fiili yatırı olmadığından, bu tür infazların pratiğe yansıması oldukça sınırlı kalıyor. Yeni düzenleme ile bu sınır 5 yıla çıkarılıyor. Böylece, 5 yıla kadar hapis cezası alan ve bu cezaların bitimine 5 yıl kalan hükümlüler, alternatif infaz yöntemlerinden yararlanabilecek. Bu uygulama, hem cezaevlerindeki yoğunluğun azaltılması hem de hükümlülerin sosyal yaşamla bağlarının korunması açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Konutta İnfaz Uygulamasında Kapsam Genişliyor
Yeni paketle birlikte özellikle hamile kadınlar ve küçük çocuk sahibi anneler için cezaevinde bulunma şartı kaldırılarak, konutta infaz uygulaması genişletilecek. Bu hükümlüler, cezalarını ev ortamında tamamlayabilecek. Bunun yanı sıra, sağlık durumu cezaevinde kalmaya elverişli olmayan, tek başına yaşamını sürdüremeyecek durumda olan yaşlı ve hasta hükümlüler de evde infaz hakkından yararlanabilecek. Bu kişilerin, cezalarının bitimine 10 yıl kalmış olması yeterli sayılacak.
Geceleyin ve Hafta Sonu İnfaz Modelleri Uygulanacak
Yeni infaz sisteminin dikkat çeken başlıklarından biri de "geceleyin infaz" ve "hafta sonu infaz" uygulamaları. Bu yöntem özellikle toplum güvenliği açısından risk oluşturmayan, basit ve hafif suçlardan hüküm giymiş kişilere yönelik olacak.
Geceleyin infaz modelinde hükümlüler, gündüz saatlerinde işlerine veya sosyal yaşamlarına devam edecek, akşam saatlerinde ise belirlenen açık cezaevine giderek geceyi orada geçirecek. Hafta sonu infaz sisteminde ise hükümlüler hafta içi dışarıda olacak, sadece cumartesi ve pazar günleri cezaevinde kalacak. Bu uygulamada iki gün cezaevinde kalmak, bir haftalık infaz süresine denk sayılacak. AK Parti kaynakları, bu sistemin, hükümlünün sosyal hayattan kopmadan cezasını çekmesini sağlayarak, yeniden suç işleme riskini azaltacağını ifade ediyor.
Ağır Suçlar Bu Kapsamda Değil
Söz konusu esnek infaz düzenlemeleri yalnızca basit suçlar için geçerli olacak. Terör suçları, kasten öldürme, cinsel saldırı gibi ağır ve katalog suçlar bu uygulamaların dışında tutulacak. Yani bu suçlardan ceza alan kişiler için herhangi bir esneklik söz konusu olmayacak. Hükümlünün firar etmesi durumunda ise, doğrudan kapalı cezaevine sevki sağlanacak ve esnek infaz hakkı sona erecek.
Toplumsal Entegrasyon Hedefleniyor
Yeni infaz modelleriyle birlikte amaçlanan temel hedef, özellikle topluma kazandırılması mümkün olan hükümlülerin, ceza süreçlerinde üretken kalmalarını sağlamak ve yeniden suç işleme oranlarını azaltmak. Hem cezaevi yükünün hafifletilmesi hem de cezanın sadece bir kapatma aracı olmaktan çıkarılıp toplumsal entegrasyonu güçlendiren bir yapıya kavuşturulması hedefleniyor.
Yeni Yargı Paketi’nin Meclis gündemine ne zaman geleceği ve düzenlemenin hangi hükümlüleri kapsayacağı ise önümüzdeki günlerde netlik kazanacak.