Kocaeli gibi sanayi, ticaret ve nüfus yoğunluğu yüksek şehirlerde hem konut hem de ticari alanlardaki kira baskısı her geçen ay daha fazla hissediliyor. Kiracılar zam haberini endişeyle karşılarken, mal sahipleri yasal çerçevede nasıl zam yapabileceklerini araştırıyor.
TÜİK Açıkladı: Enflasyon Yüzde 37,86, Kira Zammı Yüzde 48,73
TÜİK verilerine göre Nisan ayı enflasyonu aylık bazda yüzde 3, yıllık bazda ise yüzde 37,86 olarak açıklandı. Kira artış oranı ise, TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre yüzde 48,73 olarak hesaplandı. Bu oran, hem konutlar hem de iş yerleri için yasal bir referans niteliğinde.
Geçtiğimiz ay kira zam oranı yüzde 51,26 seviyesindeydi. Bu ay sınırlı bir düşüş yaşansa da kira yükü, özellikle büyük şehirlerde yaşayanlar için ağırlaşmaya devam ediyor.
Konutlarda Yasal Zam Sınırı
Kocaeli’de konut kiracıları için zam oranı, artışın yapılacağı aydan bir önceki ayın TÜİK tarafından açıklanan TÜFE 12 aylık ortalamasına göre belirleniyor. Ev sahibi, bu oranı geçmemek kaydıyla kira artışı yapabiliyor. Daha düşük bir artış yapılması ise tamamen mal sahibinin inisiyatifinde.
Örneğin Mayıs ayında kontrat süresi dolan bir kiracı için ev sahibi, Nisan ayı verisine göre en fazla yüzde 48,73 oranında zam yapabilir. Bu oranın üzerindeki artışlar yasal kabul edilmez.
İş Yerlerinde Sözleşme Şartları Belirleyici
İşyeri kiraları için ise zam oranı, sözleşmedeki şartlara bağlı olarak şekilleniyor. Eğer sözleşmede TÜİK tarafından açıklanan endekslerden biri oranında artış yapılacağı belirtilmişse, yine artışın yapılacağı aydan bir önceki ayın 12 aylık ortalama verisi geçerli olur.
Sözleşmede herhangi bir endeks ya da oran belirtilmemişse, tarafların karşılıklı anlaşması esas alınır. Bu nedenle iş yeri kiracıları zam dönemlerinde sözleşme detaylarını dikkatlice incelemelidir.
Kocaeli’de Kira Baskısı Artıyor
Kocaeli genelinde son bir yılda konut ve iş yeri kiralarında ciddi artışlar yaşandı. İzmit, Körfez, Başiskele, Derince ve Gebze gibi ilçelerde kiralar zaten yüksek seyrederken, bu zam oranı kiracıların bütçesini zorlamaya devam edecek. Aynı şekilde iş yeri sahipleri de kira artışları nedeniyle ticari sürdürülebilirliği yeniden gözden geçirmek zorunda kalıyor.
Konut arzındaki yetersizlik, enflasyon kaynaklı maliyet artışları ve talep yoğunluğu, kentteki kira fiyatlarını sürekli yukarı çekiyor. Yeni kira zam oranı bu baskının artarak süreceğini gösteriyor.
Kira Zamlarıyla İlgili Bilinmesi Gerekenler
Konut kiralarında zam üst sınırı: yüzde 48,73
- İş yerlerinde sözleşme hükümleri geçerlidir
- Zam oranı, bir önceki ayın TÜİK tarafından açıklanan 12 aylık ortalama TÜFE verisine göre belirlenir
- Mal sahibi bu oranı aşamaz, ancak daha düşük bir artış yapabilir
- Kiracılar sözleşme maddelerini dikkatle incelemelidir
Hukuki Uyarı: Anlaşmazlıkta Yasal Haklarınızı Kullanın
Kocaeli Barosu’na bağlı hukukçular, kira artışları nedeniyle yaşanabilecek anlaşmazlıklarda kiracıların Tüketici Hakem Heyeti’ne ya da Sulh Hukuk Mahkemeleri’ne başvurabileceğini belirtiyor. Yasal sınırların üzerinde yapılan zamlar iptal edilebiliyor.
Kocaeli’de İş Yeri Kiraları El Yakıyor: İlçe İlçe Ortalama Fiyatlar Belli Oldu
Sanayi Kentinde Kiralar Rekora Koşuyor
Sanayisiyle Türkiye'nin lokomotif kentlerinden biri olan Kocaeli'de, iş yeri kiraları hızla yükselmeye devam ediyor. Özellikle üretim, lojistik ve ticaretin yoğunlaştığı ilçelerde kiralar, son bir yılda önemli artış gösterdi. Konut kiralarında yaşanan yükselişin ardından, ticari alanlar da ciddi bir kira baskısı altında.
İş Yeri Kiraları İlçelere Göre Değişiyor
Kocaeli’de iş yerlerine ait kira bedelleri, bölgedeki sanayi yoğunluğu, ulaşım imkanları ve talebe göre ilçeden ilçeye değişiklik gösteriyor. Büyük sanayi kuruluşlarının bulunduğu Gebze, Kartepe, Başiskele gibi ilçelerde iş yeri kiraları, kent ortalamasının üzerine çıkmış durumda. Daha kırsal ya da merkezi olmayan bölgelerde ise kiralar nispeten daha düşük.
İşte Kocaeli ilçelerine göre iş yeri kira ortalamaları:
Başiskele – 23.000 TL
Kartepe – 22.500 TL
Darıca – 20.550 TL
Gebze – 20.000 TL
Körfez – 19.700 TL
İzmit – 19.160 TL
Karamürsel – 18.860 TL
Derince – 18.500 TL
Dilovası – 18.450 TL
Kandıra – 15.800 TL
En Yüksek Kiralar Başiskele ve Kartepe’de
Listenin zirvesinde yer alan Başiskele ve Kartepe, sanayi tesislerine yakınlıkları, gelişen altyapıları ve ticaret hacimleriyle dikkat çekiyor. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin gözdesi olan bu bölgelerde, iş yeri kiraları 22 bin TL’nin üzerinde seyrediyor. Yeni iş kurmak isteyenler ya da mevcut yerini taşımayı düşünenler için bu fiyatlar, bütçe planlamasında önemli bir kriter haline geliyor.
Kent Merkezinde Fiyatlar Dengeli, Kırsal Bölgelerde Daha Uygun
Kocaeli’nin merkezi konumundaki İzmit’te ortalama iş yeri kirası 19.160 TL seviyesinde. Sanayiye göre daha çok hizmet sektörü ve perakende ağırlıklı işletmelere ev sahipliği yapan İzmit, diğer ilçelere kıyasla daha dengeli bir tablo sunuyor.
Öte yandan Kandıra, Dilovası ve Karamürsel gibi ilçelerde kira bedelleri 18 bin TL bandının altında kalıyor. Bu bölgeler, ticaretin yoğun olduğu merkezlere göre daha uygun fiyatlı seçenekler sunuyor.